CYKL PUBLIKACJI O SPORCIE PARAOLIMPIJSKIM – Dyscypliny sportowe i klasyfikacja sportowa zawodników
Dyscypliny sportowe uprawiane przez osoby z niepełnosprawnościami, opierają się na istniejących już sportach, z koniecznymi modyfikacjami dostosowanymi do możliwości i potrzeb zawodników. Nie wszystkie dyscypliny są adaptowane (np. bieg przez płotki, LA). Niektóre dyscypliny sportowe powstały specjalnie z myślą o osobach niepełnosprawnych i konkretnych niepełnosprawnościach (np. goalball). Do wyjątkowego sportu który stosunkowo niedawno dołączył do grona sportów paraolimpijskich jest Boccia (gra zbliżona do buli, gry popularnej szczególnie na południu Europy) – w którą mogą grać osoby z największymi uszczerbkami na zdrowiu, w tym osoby z czterokomorowym (!) porażeniem.
W sporcie wyróżniamy klasyfikacje sportowe ze względu na płeć i wiek. W sporcie osób niepełnosprawnych, dodatkowo występuje klasyfikacja ze względu na stopień i rodzaj niepełnosprawności), która ma na celu ich podział na grupy i klasy. Podział jest niezbędny, ponieważ rodzaje i stopnie niepełnosprawności są bardzo zróżnicowane, obrazowy przykład: pływanie stylem dowolnym na 100m – osoba po amputacji obu kończyn dolnych, nie może być oceniona w ten sam sposób co osoba niedowidząca – w związku z tym ich klasyfikacja medyczna nadaje im inne grupy startowe. Celem podziału na grupy jest fakty aby o zwycięstwie nie decydował rodzaj niepełnosprawności, a przygotowanie zawodnika. Klasyfikacja zawodników opiera się na szczegółowym rozpoznaniu medycznym, ocenie funkcjonalnej oraz badaniu lekarskim.
Klasyfikacja różni się pomiędzy poszczególnymi dyscyplinami, istnieje natomiast ogólna klasyfikacja medyczna, która dzieli sportowców na grupy:
- sportowcy z dysfunkcją narządu wzroku
- sportowcy z dysfunkcją narządu słuchu
- sportowcy z amputacjami kończyn
- sportowcy z paraplegią
- sportowcy z różnymi schorzeniami narządu ruchu
- sportowcy z porażeniem mózgowym
Po odbytej klasyfikacji sportowej (zazwyczaj podczas imprezy o randze ogólnokrajowej lub międzynarodowej), zawodnik otrzymuje konkretną grupę startową.
Podczas startu w zawodach, ich wynik czasowy jest mnożony przez grupę startową i przydzielane są punkty rezultatu które stanowią o miejscu na podium. Stosowny kalkulator przeliczania wyniku czasowego na punktu jest udostępniony przez międzynarodową organizację sprawującą nadzór nad sportem paraolimpijskim Iternational Paralympic Commitee (IPC).
Ciekawostka – w koszykówce na wózkach (sport zespołowy), drużyna musi spełniać wymagania, co do odpowiedniej klasyfikacji schorzeń zawodników. W zależność od stopnia niepełnosprawności przyznawane są punkty medyczne od 1 do 4,5 na zasadzie im większy stopień niepełnosprawności tym mniejsza ilość punktów. W czasie meczu na boisku suma punków pięciu zawodników danej drużyny, nie może przekraczać 14,5 pkt.
Autor – Mariusz Rodzik 26.02.2016r.